SỰ KHÁC BIỆT GIỮA YẾU ĐUỐI VÀ THIỂU CƠ LÀ GÌ? CÁCH PHÒNG NGỪA HIỆU QUẢ

Trong thời gian gần đây, hai khái niệm “yếu đuối” và “thiểu cơ” đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Chúng được nhắc đến trong bối cảnh suy giảm chức năng thể chất khi tuổi tác tăng lên. Vậy, sự khác nhau giữa chúng là gì? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về các tiêu chí chẩn đoán cũng như phương pháp kiểm tra cho từng trường hợp. Hãy cùng nhau thực hiện những biện pháp phòng ngừa để có một cuộc sống khỏe mạnh và năng động suốt 100 năm!

Sự khác biệt giữa "yếu đuối" và "thiểu cơ" là gì?

Trong bối cảnh xã hội ngày càng già hóa, việc duy trì sức khỏe và kéo dài tuổi thọ trở thành một vấn đề quan trọng. Hai khái niệm "yếu đuối" và "thiểu cơ" đã thu hút sự chú ý trong những năm gần đây. Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần làm rõ ý nghĩa của từng thuật ngữ.

Yếu đuối: Giai đoạn giữa sức khỏe và cần chăm sóc

Khái niệm yếu đuối (hay còn gọi là suy nhược) xuất phát từ từ tiếng Anh "Frailty", có nghĩa là tình trạng yếu ớt. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi, yếu đuối được định nghĩa là "trạng thái mà khả năng phục hồi sau căng thẳng giảm sút do sự suy giảm khả năng dự trữ liên quan đến lão hóa".

Tình trạng này thể hiện sự suy giảm tổng thể do quá trình lão hóa, ví dụ như việc cần dùng gậy để di chuyển, cảm thấy mệt mỏi nhanh chóng hoặc thường xuyên ở trong nhà. Nói một cách đơn giản, nó nằm ở giữa hai trạng thái: khỏe mạnh và cần được chăm sóc. Dù không cần chăm sóc ngay lập tức nhưng nếu không có biện pháp can thiệp, người đó có thể rơi vào tình trạng cần hỗ trợ trong tương lai.

Một nghiên cứu từ Hiệp hội Lão khoa Nhật Bản cho thấy khoảng 35% người trên 80 tuổi gặp phải tình trạng này, trong khi 5% người ở độ tuổi cuối 60 cũng có dấu hiệu tương tự. Điều này cho thấy rằng ngay cả những người trẻ cũng không nên chủ quan.

Thiểu cơ: Tình trạng giảm khối lượng cơ bắp

Thiểu cơ (sarcopenia) đề cập đến sự suy giảm chức năng thể chất do mất khối lượng và sức mạnh cơ bắp toàn thân, chủ yếu là kết quả của quá trình lão hóa. Từ này được hình thành từ hai từ Hy Lạp: “sarco” (cơ bắp) và “penia” (mất mát).

Khi bị thiểu cơ, bạn có thể gặp khó khăn trong các hoạt động hàng ngày như mở nắp chai hoặc đi bộ chậm hơn so với trước đây. Ngoài ra, thuật ngữ "hội chứng vận động" thường được nhắc đến khi nói về thiểu cơ; đây là tình trạng mà chức năng vận động bị ảnh hưởng không chỉ bởi khối lượng cơ mà còn bởi các bộ phận khác như xương và khớp.

Cả hai tình trạng đều liên quan đến quá trình lão hóa tự nhiên diễn ra suốt đời. Tuy nhiên, việc tập luyện thể dục thường xuyên và chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp làm chậm tiến trình này.

Mối liên hệ giữa thiểu cơ và yếu đuối

Mặc dù cả hai vấn đề đều liên quan đến sự suy giảm chức năng do lão hóa, nhưng chúng có những điểm khác biệt rõ rệt. Yếu đuối bao gồm nhiều yếu tố như chức năng nhận thức kém, dinh dưỡng không đầy đủ và cảm giác mệt mỏi; nó không chỉ phản ánh sự suy thoái về mặt thể chất mà còn cả tinh thần và xã hội.

Ngược lại, thiểu cơ chủ yếu tập trung vào việc giảm khối lượng cơ bắp mà ít chú ý đến các khía cạnh khác của sức khỏe tổng quát.

Chúng ta nên nhận thức rằng thiểu cơ là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng yếu đuối vì sự suy giảm sức mạnh cơ bắp góp phần vào sự suy nhược chung của cá nhân. Thiểu cơ biểu thị cho sự suy giảm chức năng thể chất cụ thể hơn còn yếu đuối thì bao hàm nhiều yếu tố khác nhau ngoài chỉ riêng về mặt thể chất.

Thực hiện ngay hôm nay! Tự đánh giá tình trạng sức khỏe của bạn

Khi tuổi tác tăng lên, nhiều người thường cảm thấy mệt mỏi và mất cảm giác thèm ăn. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang gặp phải tình trạng suy nhược hoặc thiểu cơ. Tuy nhiên, khác với các chấn thương rõ ràng, những triệu chứng này thường khó nhận biết và dễ bị bỏ qua. Làm thế nào để xác định liệu bạn, người bạn đời hoặc cha mẹ của bạn có đang yếu đuối hay không?

Tiêu chí để chẩn đoán tình trạng yếu đuối và thiểu cơ là gì?

Theo tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh nhược cơ, nếu có ba hoặc nhiều hơn các dấu hiệu sau đây xuất hiện thì được coi là yếu đuối; nếu có hai dấu hiệu thì được xem là "tiền yếu đuối".

1. Bạn đã giảm từ 2 đến 4 kg trong vòng 6 tháng mà không thực hiện chế độ ăn kiêng.

2. Trong hai tuần qua, bạn cảm thấy mệt mỏi mà không rõ nguyên nhân.

3. Tốc độ đi bộ của bạn giảm xuống dưới 1m/giây.

4. Lực cầm nắm của bạn giảm (dưới 26 kg đối với nam giới và dưới 18 kg đối với nữ giới ở tay thuận).

5. Bạn không còn tập thể dục hoặc vận động thường xuyên.

Chứng thiểu cơ được xác định thông qua ba chỉ số sau: Thiểu cơ được chẩn đoán khi khối lượng cơ bắp giảm đi kèm với sự suy giảm sức mạnh hoặc khả năng hoạt động thể chất.

- Khối lượng cơ bắp

- Sức mạnh cơ bắp (đo bằng lực cầm nắm)

- Khả năng thể chất (như tốc độ đi bộ)

Trong phần tiếp theo, chúng tôi sẽ trình bày về các triệu chứng cũng như biện pháp phòng ngừa bệnh suy nhược, bao gồm cả chứng thiểu cơ.

Kiểm tra sức khỏe bắp chân một cách dễ dàng!

Để xác định tình trạng sức khỏe của bắp chân, việc đầu tiên bạn cần làm là đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác. Từ tháng 4 năm 2020, chương trình "khám sức khỏe" đã được triển khai cho những người từ 75 tuổi trở lên.

Nếu bạn cảm thấy lo lắng về bất kỳ triệu chứng nào, hãy thử tự kiểm tra đơn giản dưới đây.

1. Kiểm tra bằng chiếc nhẫn

Ngồi thoải mái trên ghế và dùng ngón cái và ngón trỏ của cả hai tay để tạo thành một vòng tròn quanh phần dày nhất của bắp chân ở chân không thuận. Nếu có khoảng trống giữa bắp chân và vòng tay, có thể bạn đang gặp vấn đề về cơ bắp và cần chú ý hơn.

2. Bài kiểm tra mười một câu hỏi (Tham khảo: Mạng lưới sức khỏe và tuổi thọ):

Trả lời "có" hoặc "không" cho các câu hỏi dưới đây và đếm số câu trả lời "có".

*Lưu ý: Đối với câu hỏi số 4, 8 và 11, hãy chú ý vì các đáp án "Có" và "Không" sẽ bị đảo ngược.

1. Tôi cố gắng duy trì chế độ ăn uống lành mạnh hơn so với những người cùng độ tuổi và giới tính. Có Không

2. Tôi ăn cả rau củ và món chính (thịt hoặc cá) ít nhất hai lần mỗi ngày. Có Không

3. Tôi có thể nhai những thức ăn cứng như mực hay củ cải muối mà không gặp khó khăn gì. Có Không

4. Tôi có thể bị sặc khi uống trà hoặc súp. Không Có

5. Tôi đã tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi lần trong ít nhất hai ngày mỗi tuần trong hơn một năm qua. Có Không

6. Tôi đi bộ hoặc tham gia hoạt động thể chất tương đương ít nhất một giờ mỗi ngày trong cuộc sống hàng ngày của mình. Có Không

7. Tôi cảm thấy mình đi bộ nhanh hơn những người khác cùng độ tuổi và giới tính với mình. Có Không

8. So với năm ngoái, tôi có ít cơ hội đi ra ngoài hơn trước đây. Không Có

9. Tôi thường ăn cùng ai đó ít nhất một lần mỗi ngày. Có Không

10. Tôi cảm thấy mình đang tràn đầy năng lượng trong cuộc sống hàng ngày của mình. Có Không

11. Điều khiến tôi lo lắng nhất là tình trạng hay quên của bản thân mình gần đây? Không Có

Nếu bạn có từ 5 câu trả lời "có" trở lên ở bên phải, khả năng cao là bạn đang gặp phải tình trạng suy nhược cơ thể, đặc biệt nếu điểm số từ 6 trở lên thì nguy cơ càng cao.

Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay lập tức sẽ giúp bạn phục hồi lại sức khỏe như trước đây, vì vậy hãy bắt đầu hành động càng sớm càng tốt thay vì nghĩ rằng sự suy giảm về thể lực và năng lượng là điều không thể tránh khỏi khi tuổi tác tăng lên!

Bạn có đang trở thành một phần của đội quân yếu đuối? Hãy đánh giá tình trạng sức khỏe của bạn ngay bây giờ.

Suy nhược miệng là một trong những dấu hiệu đầu tiên của tình trạng suy yếu tổng thể. Khi chức năng răng miệng bị suy giảm, điều này có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau. Các triệu chứng như khó khăn trong việc nuốt, làm rơi thức ăn hay cảm giác lưỡi không linh hoạt có thể ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân.

Chẳng hạn, khi răng bị tổn thương do sâu hoặc bệnh nướu, người bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc giao tiếp và ăn uống. Đây chính là biểu hiện của "suy yếu răng miệng". Khi tình trạng này kéo dài, cảm giác thèm ăn sẽ giảm sút và khả năng tham gia các hoạt động xã hội cũng bị hạn chế, từ đó dẫn đến sự suy nhược chung.

Ngoài việc thực hiện bài kiểm tra vòng và 11 bài kiểm tra đã đề cập trước đó, bạn cũng nên tự kiểm tra tình trạng sức khỏe răng miệng của mình thông qua một bài kiểm tra chuyên biệt về sức khỏe răng miệng.

Chế độ dinh dưỡng, hoạt động thể chất và sự gắn kết xã hội là những yếu tố thiết yếu trong việc phòng ngừa tình trạng suy nhược!

Để bảo vệ sức khỏe và cải thiện tình trạng suy nhược, chúng ta cần chú ý đến ba yếu tố chính: dinh dưỡng hợp lý, tập luyện thể dục đều đặn và duy trì mối quan hệ xã hội tích cực.

1. Dinh dưỡng: Đảm bảo cung cấp đủ protein

Một chế độ ăn uống cân bằng là rất cần thiết để phòng ngừa suy nhược. Bạn nên bổ sung các loại thực phẩm như cơm, rau củ, súp và các món chính từ thịt hoặc cá.

Protein đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng cơ bắp. Ngoài thịt và cá, bạn cũng nên tiêu thụ trứng và sản phẩm từ đậu nành. Để xương chắc khỏe, hãy bổ sung canxi từ sữa và các sản phẩm từ sữa.

Ngoài ra, hãy chú ý đến việc nhai kỹ thức ăn, vệ sinh răng miệng sau mỗi bữa ăn bằng cách đánh răng và sử dụng chỉ nha khoa để giữ gìn sức khỏe răng miệng.

2. Tập thể dục: Khởi đầu với những bài tập đơn giản

Hoạt động thể chất là một phương pháp hiệu quả để ngăn ngừa tình trạng mất cơ (sarcopenia). Việc duy trì thói quen tập luyện hàng ngày là rất quan trọng, ngay cả khi chỉ là đi bộ hoặc thực hiện các bài tập nhẹ nhàng.

Khi bạn đã quen với việc vận động, hãy thử thêm vào các bài tập sức đề kháng. Đây là những bài tập giúp tăng cường sức mạnh cho cơ bắp như squats hay chống đẩy.

Tuy nhiên, bạn cần lắng nghe cơ thể mình. Tránh tập luyện khi cảm thấy không khỏe và cố gắng giữ mức độ vừa phải để không bị đau nhức hay mệt mỏi vào ngày hôm sau. Các bài tập này cũng có tác dụng tích cực trong việc phòng ngừa các bệnh liên quan đến lối sống ít vận động.

3. Tham gia xã hội: Duy trì kết nối và giao tiếp thường xuyên

Sự tham gia vào cộng đồng rất quan trọng để tránh tình trạng yếu đuối. Sự cô lập có thể dẫn đến cảm giác chán nản, làm giảm hoạt động thể chất và gây ra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng.

Khi tuổi tác tăng lên, cơ hội giao lưu có thể giảm dần. Do đó, bạn cần chủ động tham gia vào các hoạt động xã hội như gặp gỡ bạn bè qua sở thích chung hoặc tham gia tình nguyện.

Nếu không thể gặp mặt trực tiếp, hãy giữ liên lạc qua điện thoại hoặc mạng xã hội để trò chuyện vui vẻ với người thân và bạn bè nhằm nâng cao tinh thần của bản thân.

Ngăn chặn tình trạng nằm liệt giường

Việc phòng ngừa suy nhược không chỉ dựa vào một trong ba yếu tố trên mà còn phụ thuộc vào sự kết hợp hài hòa giữa chúng trong cuộc sống hàng ngày.

Dù bạn chưa từng nghe về khái niệm suy nhược hay thiểu cơ trước đây thì vẫn nên áp dụng ba trụ cột này để tự kiểm tra sức khỏe của bản thân nhằm duy trì sự dẻo dai lâu dài.

Bs Yohei Kawakami

Theo ​​halmek

 

Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không thay thế cho tư vấn chuyên môn. Nếu có nghi ngờ hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia.

 

GỌI NGAY 0908 844 224

ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN THÊM VỀ SẢN PHẨM

HÀNG NHẬT ICHIBAN

Email: hangnhatichiban@gmail.com

 Sky Garden PMH, Q. 7, TP. HCM