CÁCH LÀM SÁNG DA BỊ VÀNG: NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP TỰ KIỂM TRA

Có phương pháp nào giúp làm sáng làn da bị vàng không? Hiện tượng da có màu vàng hoặc hơi nâu thường xuất phát từ quá trình glycation và carbonyl hóa. Để khắc phục tình trạng này, bạn nên chú ý đến sức khỏe bên trong, đặc biệt là xem xét lại chế độ ăn uống của mình, vì nó có thể là nguyên nhân gây ra vấn đề. Dưới đây là một số cách tự kiểm tra tình trạng da của bạn một cách đơn giản!

Nguyên nhân khiến da chuyển sang màu vàng là gì?

Da vàng, như tên gọi, là tình trạng da trở nên có màu vàng và kém sức sống. Những dấu hiệu lão hóa như giảm độ đàn hồi và sự xuất hiện của nếp nhăn khiến bạn trông già hơn, mệt mỏi và thiếu sức sống.

Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này là do "đường hóa" và "cacbonyl hóa". Cả hai quá trình này đều gia tăng theo thời gian và thói quen sinh hoạt.

Dưới đây là những giải thích chi tiết về nguyên nhân gây ra tình trạng da vàng.

Đường hóa

Nguyên nhân đầu tiên gây ra tình trạng ố vàng trên da chính là “đường hóa”.

Glycation xảy ra khi lượng carbohydrate tiêu thụ vượt quá mức cần thiết không được chuyển đổi thành năng lượng, dẫn đến việc đường dư thừa kết hợp với các protein như collagen và elastin, vốn giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì độ săn chắc của da.

Khi glycation diễn ra, các hợp chất có hại gọi là AGEs (protein glycated) sẽ gia tăng, làm tăng tốc độ lão hóa của da với các biểu hiện như xỉn màu, nếp nhăn, đốm nâu và tình trạng chảy xệ.

Tương tự như bánh mì trở nên vàng thơm khi được nướng chín, quá trình đường hóa cũng khiến cho AGEs tích tụ trên bề mặt da, tạo nên màu sắc vàng xỉn cho làn da – còn được gọi là tình trạng cháy nắng.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến glycation là do tiêu thụ quá nhiều carbohydrate.

Những người thường xuyên ăn đồ ngọt hoặc thức ăn nhanh, những ai thích các món chứa nhiều carbohydrate hay tham gia tiệc buffet có xu hướng ăn uống thái quá cần phải chú ý. Việc tiêu thụ quá nhiều carbohydrate sẽ làm tăng nguy cơ glycation và khả năng xuất hiện màu vàng trên da.

Ngoài ra, cơ thể sản sinh nhiều AGE hơn khi thực phẩm được chiên giòn hoặc chế biến ở nhiệt độ cao dễ gây tổn thương cho tế bào.

Hơn nữa, cũng cần lưu ý rằng glycation xảy ra dễ dàng hơn khi mức đường huyết thường xuyên tăng cao hoặc trong trường hợp bị tiểu đường kéo dài.

Cacbonyl hóa: Nguyên nhân gây ra màu vàng trong thực phẩm

Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của màu vàng trong thực phẩm là quá trình cacbonyl hóa.

Quá trình này diễn ra khi lipid bị oxy hóa bởi các phân tử oxy hoạt động, thường được sinh ra từ tác động của tia cực tím. Kết quả của quá trình này là sự hình thành các sản phẩm phân hủy, cụ thể là aldehyd, mà sau đó kết hợp với protein.

Khi cacbonyl hóa xảy ra, các sản phẩm cuối cùng gọi là "ALE" (sản phẩm từ quá trình peroxy hóa lipid) có màu vàng nâu sẽ được tạo ra, làm cho thực phẩm dễ dàng chuyển sang màu vàng hơn.

Màu vàng nhẹ do cacbonyl hóa thường có độ đậm hơn so với màu vàng nhạt do quá trình đường hóa gây ra.

Hơn nữa, ALE không chỉ biến tính mà còn trở nên cứng và khó phân hủy, điều này làm gián đoạn quá trình trao đổi chất và khiến cho việc loại bỏ tông màu vàng ở lớp hạ bì trở nên khó khăn hơn.

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến cacbonyl hóa là do tiêu thụ lipid đã bị oxy hóa. Những người thường xuyên ăn các món chiên lâu ngày như đồ ăn nhẹ, bánh quy hay mì ăn liền cần phải lưu ý.

Ngoài ra, cacbonyl hóa cũng xảy ra khi lipid tiếp xúc với tia cực tím, tạo ra oxy hoạt động. Vì ALE nhạy cảm với ánh sáng nên sẽ tạo thành một vòng lặp tiêu cực, làm tăng thêm mức độ oxy hoạt động và thúc đẩy quá trình cacbonyl hóa diễn ra mạnh mẽ hơn.

Cách đơn giản để kiểm tra tình trạng da vàng!

Nếu bạn nhận thấy làn da của mình có dấu hiệu vàng vọt và kém sức sống, hãy tham khảo những dấu hiệu dưới đây.

◻︎ Khuôn mặt có vẻ hơi vàng và không còn độ sáng tự nhiên

◻︎ Bỏ bữa sáng thường xuyên

◻︎ Thời gian ăn uống không ổn định

◻︎ Thích tiêu thụ đồ ngọt và nước ngọt

◻︎ Yêu thích các loại carbohydrate như cơm và mì

◻︎ Uống rượu nhiều

◻︎ Dù đã chăm sóc da kỹ lưỡng nhưng vẫn cảm thấy xỉn màu

◻︎ Cảm giác không chỉ làn da mà cả nếp nhăn và độ đàn hồi đều kém

Việc sử dụng quá nhiều sản phẩm trên da có thể làm tăng nguy cơ bị vàng da.

Vậy làm thế nào để cải thiện tình trạng da vàng? Liệu tôi có thể tự chăm sóc bản thân?

Các protein trải qua quá trình glycation hoặc carbonyl hóa rất khó phân hủy và có thể tích tụ trong cơ thể lâu dài, gây hại cho làn da. Do đó, việc thực hiện các biện pháp ngay khi phát hiện ra dấu hiệu vàng trên da là rất cần thiết.

Tuy nhiên, một khi làn da đã chuyển sang màu vàng thì việc phục hồi về trạng thái ban đầu sẽ gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, hãy bắt đầu từ việc hạn chế sự gia tăng AGE và ALE trong cơ thể bằng cách chăm sóc từ bên trong để ngăn chặn tình trạng ố vàng và dần dần cải thiện nó.

Dưới đây là bốn phương pháp tự chăm sóc cho làn da xỉn màu mà bạn có thể áp dụng.

Đánh giá thói quen dinh dưỡng

Để phòng ngừa tình trạng vàng da do glycation và carbonyl hóa, việc cải thiện chế độ ăn uống là rất quan trọng.

Tuy nhiên, carbohydrate đóng vai trò thiết yếu trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể. Việc hoàn toàn loại bỏ carbohydrate có thể dẫn đến tình trạng khô da, vì vậy không nên tránh xa chúng.

Dưới đây là một số thực phẩm và cách ăn uống mà bạn nên chú ý để không làm tăng đột ngột lượng đường trong máu, ngay cả khi tiêu thụ ở mức vừa phải.

Hạn chế đường tinh luyện

Các loại carbohydrate tinh chế như gạo trắng, bánh mì trắng, mì udon và đường trắng thường có chỉ số GI cao (chỉ số cho biết tốc độ tăng lượng đường trong máu sau bữa ăn), dễ gây ra sự gia tăng nhanh chóng của đường huyết.

Thay vào đó, hãy lựa chọn các thực phẩm chưa qua tinh chế như gạo lứt, bánh mì nguyên cám, kiều mạch và đường mía. Những thực phẩm này giúp duy trì mức đường huyết ổn định hơn và ít gây ra hiện tượng glycation. Hãy cố gắng chuyển từ carbohydrate tinh chế sang những lựa chọn dinh dưỡng tốt hơn.

Tránh tiêu thụ chất béo oxy hóa

Để bảo vệ sức khỏe làn da khỏi tình trạng vàng da, bạn cần hạn chế hấp thụ lipid bị oxy hóa.

Dầu ăn được sử dụng phổ biến trong nhiều món ăn nhưng dễ bị oxy hóa khi tiếp xúc với không khí, ánh sáng hoặc nhiệt độ cao. Điều này có thể xảy ra mà bạn không nhận ra.

Để giảm thiểu nguy cơ dầu bị oxy hóa xâm nhập vào cơ thể, hãy sử dụng dầu đã mở càng sớm càng tốt và bảo quản chúng ở nơi tối tăm sau khi lọc kỹ.

Khi chọn dầu để nấu nướng, hãy ưu tiên các loại dầu như dầu ô liu, dầu hạt cải hay dầu gạo vì chúng có khả năng chống oxy hóa tốt hơn so với các loại như dầu salad hay dầu đậu nành.

Các loại dầu như hạt lanh hay tía tô rất được ưa chuộng nhờ lợi ích cho sức khỏe nhưng lại dễ bị oxy hóa. Nên bảo quản chúng trong tủ lạnh và sử dụng sớm sau khi mở nắp.

Nếu thực phẩm có thể ăn sống, hãy ưu tiên dùng nguyên chất thay vì chiên xào. Sử dụng lò vi sóng cũng không được khuyến khích vì nó có thể thúc đẩy quá trình glycation.

Các phương pháp nấu ăn như hấp, luộc hoặc hầm sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ glycation. Hãy thử áp dụng những cách này trong bữa ăn hàng ngày của bạn!

Ý thức về việc dùng thực phẩm chống oxy hóa

Việc lựa chọn và tiêu thụ thực phẩm có đặc tính chống oxy hóa một cách có ý thức có thể hỗ trợ trong việc ngăn ngừa tình trạng vàng da.

Dưới đây là một số loại dinh dưỡng và thành phần chính mang lại đặc tính chống oxy hóa:

- Vitamin C: Có trong ớt bột, bông cải xanh, kiwi, dâu tây, các loại trái cây họ cam quýt,...

- Vitamin E: Tìm thấy trong dầu thực vật, hạt vừng, hạnh nhân, đậu phộng, v.v.

- Polyphenol: Có mặt trong mận, táo, các loại quả mọng, rượu vang đỏ, cà phê và trà.

- Khoáng chất: Bao gồm rong biển, tôm anh đào và natto.

Nếu bạn không có thời gian để chuẩn bị một bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng, hãy thử ăn hai hoặc ba loại hạt ít nhất 30 phút trước khi dùng bữa. Các loại hạt này thường có chỉ số đường huyết (GI) thấp và giúp kiểm soát lượng đường trong máu.

Quả óc chó là một lựa chọn đặc biệt nên được ưu tiên.

Quả óc chó rất giàu các chất dinh dưỡng như axit béo omega-3, vitamin B1 và vitamin E. Những chất này không chỉ giúp ngăn chặn quá trình glycation mà còn có thể mang lại lợi ích cho làn da.

Lưu ý về thứ tự ăn uống

Quá trình glycation dễ xảy ra khi lượng đường trong máu tăng nhanh chóng. Do đó, bạn nên chú ý đến thứ tự ăn uống để làm chậm sự gia tăng này:

1. Món phụ: Bắt đầu bằng cách ăn rau (trừ rau củ) và rong biển để hạn chế hấp thụ carbohydrate.

2. Món chính: Tiếp theo là những thực phẩm giàu protein như đậu nành, cá và thịt nạc.

3. Thức ăn tinh bột: Cuối cùng mới đến các món carbohydrate như cơm hoặc bánh mì.

Hãy tuân theo thứ tự món phụ → món chính → món tinh bột khi ăn. Ngay cả khi bạn tiêu thụ cùng một lượng rau củ thì vẫn có thể kiểm soát tốt hơn mức đường huyết.

Đảm bảo rằng mỗi bữa ăn của bạn đều cân bằng với đầy đủ các nhóm thực phẩm chính cũng như món phụ. Hãy nhớ ăn chậm rãi và nhai kỹ để tối ưu hóa quá trình tiêu hóa.

Tập thể dục vừa phải

Ngoài việc cải thiện chế độ ăn uống, việc tập thể dục với cường độ vừa phải cũng có tác dụng tích cực trong việc ngăn ngừa tình trạng vàng da.

Cụ thể, nếu bạn tập thể dục từ 1 đến 2 giờ sau khi ăn, cơ thể sẽ sử dụng glucose trong máu làm nguồn năng lượng, từ đó giúp kiểm soát mức đường huyết và hạn chế sự gia tăng đột biến của nó, góp phần ngăn chặn quá trình glycation.

Chúng tôi khuyên bạn nên thực hiện các bài tập nhịp điệu nhẹ nhàng như đi bộ hoặc chạy bộ kết hợp với các bài giãn cơ.

Hãy cố gắng tập luyện ít nhất 20 phút ba lần mỗi tuần, lý tưởng nhất là mỗi ngày.

Nếu bạn không thoải mái khi tập ngoài trời, bạn có thể chọn các bài tập nhịp điệu trong nhà. Nếu thời gian hạn hẹp, hãy thử sử dụng cầu thang bộ thay vì thang máy hoặc thang cuốn để tăng cường hoạt động cho cơ thể.

Sử dụng chất bổ sung

Một phương pháp hiệu quả để phòng ngừa và cải thiện tình trạng vàng da do glycation là bổ sung các sản phẩm giúp kiểm soát lượng đường trong máu.

Trên thị trường hiện có nhiều thành phần hỗ trợ làm chậm sự gia tăng đường huyết như polyphenol, pectin và gymnema.

Bên cạnh đó, các chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E, beta-carotene và lycopene cũng rất hữu ích trong việc bảo vệ da khỏi quá trình oxy hóa, từ đó giúp cải thiện tình trạng xỉn màu.

Tuy nhiên, chế độ dinh dưỡng vẫn là yếu tố quan trọng hàng đầu trong việc chăm sóc sức khỏe làn da từ bên trong. Hãy coi thực phẩm bổ sung như một lựa chọn hỗ trợ cho bữa ăn của bạn nếu bạn quá bận rộn để chuẩn bị một bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng hoặc nếu bạn không thích ăn nhiều rau củ và trái cây.

Kết hợp chăm sóc da để chống glycation và oxy hóa

Để ngăn chặn và cải thiện tình trạng da bị ố vàng, chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng các sản phẩm làm trắng có khả năng ức chế quá trình glycation và oxy hóa.

Cụ thể, có những thành phần trong thực phẩm giúp ngăn cản sự kết hợp giữa đường và protein, cũng như các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ lipid khỏi sự oxy hóa.

- Thành phần chống glycation bao gồm: vitamin A, vitamin E, axit kojic, v.v.

- Thành phần chống oxy hóa như: dẫn xuất vitamin C, fullerene, astaxanthin, chiết xuất từ cây nham lê, v.v.

Ngoài ra, một số thành phần làm đẹp khác như hydroquinone, axit tranexamic, arbutin, chiết xuất hạt psyllium và 4MSK cũng có thể hỗ trợ trong việc giảm tình trạng vàng da.

Gần đây đã có nhiều sản phẩm chăm sóc da được phát triển đặc biệt cho vấn đề ố vàng. Vì vậy, hãy chú ý tìm hiểu và thử nghiệm những sản phẩm này.

Hãy lấy lại làn da sáng khỏe bằng cách cải thiện chế độ ăn uống của bạn!

Nguyên nhân chính gây ra tình trạng vàng da là do sự tích tụ của AGEs và ALE trong cơ thể do quá trình glycation và carbonylation tạo ra.

Việc cải thiện tình trạng này cần thời gian từ một đến vài tháng để tế bào da được tái tạo. Do đó, bạn không thể mong đợi kết quả ngay lập tức. Trước tiên hãy xem xét lại chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt của mình. Đồng thời tiếp tục thực hiện các biện pháp chăm sóc da đúng cách như bảo vệ khỏi tia UV và giữ ẩm cho da. Hãy chủ động ngăn ngừa và cải thiện tình trạng này.

*Hiệu quả có thể khác nhau tùy thuộc vào từng cá nhân. Nếu bạn cảm thấy không thoải mái khi sử dụng sản phẩm nào đó thì nên dừng lại ngay.*

Bs Ritsuko Maehara

Theo halmek

GỌI NGAY 0908 844 224

ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN THÊM VỀ SẢN PHẨM

HÀNG NHẬT ICHIBAN

Email: hangnhatichiban@gmail.com

 Sky Garden PMH, Q. 7, TP. HCM